"Γιατί δεν διαμαρτύρεστε;"

Ο ταχυδρόμος Μάριο Ρουοπόλο εξηγεί στον ποιητή Πάμπλο Νερούδα ότι το χωριό του υδροδοτείται με ελάχιστο νερό που φέρνει μια φορά το μήνα η υδροφόρα και...ότι οι άρχοντες πολιτικοί τούς υπόσχονται εδώ και χρόνια ότι θα αποκτήσουν κανονική παροχή, αλλά ποτέ δεν λύνεται το πρόβλημα. Τότε ο ποιητής τον ρωτάει: «μα γιατί δεν διαμαρτύρεστε;» και ο Μάριο του απαντάει «τι να πούμε… ο πατέρας μου βρίζει καμιά φορά, αλλά όταν είναι μόνος του…» Η σκηνή είναι από την πασίγνωστη Ιταλική ταινία «ο ταχυδρόμος».

Στην πραγματική ζωή τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά και αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού το ζήτημα της δυνατότητας του σύγχρονου πολίτη να λαμβάνει μέρος στα όσα συμβαίνουν γύρω του, να αντιμετωπίζει κριτικά τα κέντρα των αποφάσεων και να αντιδρά όταν απειλούνται (ακόμα και τα στοιχειώδη) δικαιώματά του. Η διαμόρφωση του κοινωνικού και τεχνολογικού περιβάλλοντός επιτεύχθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να αμβλύνει, ει δυνατόν να απονεκρώσει, όλες τις προδιαγραφές μιας τέτοιας κριτικής στάσης, συμπεριφοράς και δράσης.

Ο υπνωτισμός του καταναλωτισμού, το χαμηλό επίπεδο σχολικής και πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και τα αποπροσανατολιστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, κατ’ εξοχήν της τηλεόρασης, είναι οι αρχιτέκτονες του σαθρού και ανάβαθου αστού που κυριαρχεί στις σημερινές κοινωνίες. Πολίτες που επιζούν ο καθένας κλεισμένος μέσα στον ναρκισσιστικό του μικρόκοσμο και συγκροτούν εκατομμύρια μικρόκοσμους που δεν επικοινωνούν, δεν συνέχονται και δεν μεταποιούνται σε ευρύτερες δημιουργικές κοινωνικές ομάδες. Ο καθένας μόνος του, ανελέητα πληγμένος από τη lifestyle καταναλωτική υλιστική λαίλαπα έχει χάσει κάθε ελπίδα να αναπτύσσει αντισώματα απέναντι σε ότι αποφασίζεται γι’ αυτόν χωρίς αυτόν.

Έτσι εξηγούνται τα θλιβερά φαινόμενα της παθητικότητας και της εκκωφαντικής σιωπής των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών απέναντι στις επιθετικές πολιτικές των κέντρων λήψης αποφάσεων, έτσι εξηγούνται τα χασμουρητά και η ηττοπάθεια μιας κοινωνίας ριψάσπιδος. Η αναζήτηση της ατομικής καλλιέργειας και η δημιουργική στροφή στην πνευματική μας υπόσταση είναι το αντίδοτο στην επέλαση των όψιμων δεινών που κατατρέχουν τις κοινωνίες. Ο ποιητής Νερούδα απαντώντας στον ταχυδρόμο στην σκηνή που προαναφέρθηκε του είπε: «Μάριο, υπάρχουν άνθρωποι που με πολλή θέληση κατάφεραν να αλλάξουν τον κόσμο…»